Αντιμετώπιση των τρωκτικών
Η καταπολέμηση των τρωκτικών αποτελεί ολοένα σημαντικότερη πρόκληση για πολλούς υπεύθυνους καταπολέμησης παρασίτων, στο πλαίσιο της πίεσης που ασκούν αντικρουόμενα ζητήματα, όπως η διασφάλιση ποιότητας, η ασφάλεια των τροφίμων και των ζώων που δεν αποτελούν στόχο και η αντίσταση που οφείλεται στη συμπεριφορά και τη φυσιολογία των τρωκτικών.
Οι αυξανόμενες προκλήσεις
Σύγχρονες απαιτήσεις όσον αφορά την καταπολέμηση
Οι αρουραίοι και τα ποντίκια ανέκαθεν κατανάλωναν και μόλυναν τρόφιμα, μετέδιδαν ασθένειες και προκαλούσαν φθορές σε κτήρια και εξοπλισμό. Οι επιδρομές των τρωκτικών καταπολεμούνταν συνήθως όταν έφθαναν σε προβληματικά επίπεδα. Σήμερα, όμως, τα πρότυπα υγείας, υγιεινής και ασφάλειας καθιστούν όλο και πιο σημαντική την αποτελεσματική και επαληθεύσιμη καταπολέμηση των τρωκτικών όλο το χρόνο. Μάλιστα, όσον αφορά τη βιομηχανία τροφίμων, οι εγκαταστάσεις ενδέχεται να απορριφθούν κατά τις επιθεωρήσεις εάν βρεθεί έστω κι ένα νεκρό ποντίκι. Η ανάγκη για προφύλαξη ώστε να μην μολύνουμε τα τρόφιμα με τρωκτικοκτόνα, αλλά και για προστασία των ζώων που δεν αποτελούν στόχο περιορίζει ολοένα περισσότερο τον τρόπο και τα μέρη όπου μπορούν να χρησιμοποιούνται τρωκτικοκτόνα. Ως αποτέλεσμα, η τοποθέτηση δολωμάτων πρέπει να γίνεται με μεγαλύτερη προσοχή, καθώς τα τρωκτικοκτόνα πρέπει να χρησιμοποιούνται σε μικρότερες ποσότητες και σε όλο και πιο ασφαλή δοχεία δολωμάτων (π.χ. σταθμοί δόλωσης).
Κατανοώντας τη συμπεριφορά των αρουραίων
Οι σημαντικότερες πτυχές της συμπεριφοράς των αρουραίων που πρέπει να λαμβάνονται υπ’ όψιν κατά το σχεδιασμό και τη διαχείριση των αποδοτικότερων προγραμμάτων καταπολέμησης είναι:
Ετήσια δραστηριότητα.
Η καταπολέμηση των τρωκτικών αποτελεί ολοένα σημαντικότερη πρόκληση για πολλούς υπεύθυνους καταπολέμησης παρασίτων στο πλαίσιο της πίεσης που ασκούν αντικρουόμενα ζητήματα, όπως η διασφάλιση ποιότητας, η ασφάλεια των τροφίμων και των ζώων που δεν αποτελούν στόχο και η αντίσταση που οφείλεται στη συμπεριφορά και τη φυσιολογία των τρωκτικών.
Η νυχτερινή λήψη τροφής.
Οι αρουραίοι τρέφονται σχεδόν αποκλειστικά τη νύχτα, εκτός εάν αντιμετωπίζουν μεγάλο πρόβλημα συνωστισμού ή ενοχληθούν, ενώ κατά τη διάρκεια της ημέρας κρύβονται σε οικογενειακές φωλιές. Αυτό σημαίνει ότι ο άνθρωπος βλέπει μόνο ελάχιστο μέρος του πληθυσμού, με αποτέλεσμα να υποτιμάται εύκολα το μέγεθος των επιδρομών, καθώς και η ποσότητα τρωκτικοκτόνου και ο αριθμός των δολωμάτων που απαιτούνται για την πλήρη καταπολέμηση.
Η νεοφοβία.
Ως στρατηγική επιβίωσης, οι αρουραίοι αντιμετωπίζουν με μεγάλη επιφυλακτικότητα άγνωστα αντικείμενα, κάθε ανθρώπινη και ζωική δραστηριότητα, καθώς και τη διαμονή σε ανοιχτούς χώρους. Αυτό σημαίνει ότι είναι πολύ προσεκτικοί μπροστά σε νέα δοχεία δολωμάτων και τρόφιμα, αποφεύγοντάς τα στην αρχή και καταναλώνοντας μόνο μικρές ποσότητες μέχρι να σιγουρευτούν ότι είναι ασφαλή.
Το ένστικτο αναζήτησης τροφής.
Με την έμφυτη επιφυλακτικότητά τους, οι αρουραίοι φαίνεται να προτιμούν τρόφιμα που αποτελούνται από διάφορες όψεις, υφές, γεύσεις και οσμές. Η οξυμένη αίσθηση της όσφρησής τους μπορεί να τους κάνει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί απέναντι σε τρόφιμα με δυνατές οσμές. Αυτό μπορεί να περιορίσει την ελκυστικότητα και την κατανάλωση δολωμάτων με ομοιόμορφη σύνθεση, ειδικά εάν έχουν μία και μόνο δυνατή οσμή και αν άλλες πηγές τροφής είναι άμεσα διαθέσιμες.
Τακτικές συνήθειες
Οι αρουραίοι είναι πλάσματα με συνήθειες, τα οποία τρέφονται σε δύο ή τρία οικεία σημεία και χρησιμοποιούν καθιερωμένες, καλά προστατευμένες διαδρομές για να μετακινούνται από τις φωλιές τους (οι οποίες βρίσκονται συνήθως σε ανώμαλο έδαφος) στα σημεία λήψης τροφής μέσα και γύρω από κτήρια.
Αυτό σημαίνει ότι αφήνουν πίσω τους εμφανή σημάδια δραστηριότητας κατά μήκος διαδρομών που εντοπίζονται σχετικά εύκολα και αποτελούν ιδανικά σημεία τοποθέτησης δολωμάτων.
Κατανοώντας τη συμπεριφορά των ποντικιών
Τα ποντίκια μοιάζουν με τους αρουραίους σε πολλά στοιχεία της καθημερινής, εποχιακής και ετήσιας συμπεριφοράς τους:
- ζουν σε οικογενειακές ομάδες,
- τρέφονται σχεδόν αποκλειστικά τη νύχτα και προσπαθούν συνέχεια να είναι καλυμμένα και κρυμμένα.
Ωστόσο, ζουν σχεδόν αποκλειστικά σε εσωτερικούς χώρους και είναι εμφανώς πιο περίεργα από τους αρουραίους, αφού εξετάζουν στην ουσία νέα αντικείμενα, αντί να τα αποφεύγουν.
Παρόλο που αυτό μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο μόλυνσης αποθηκευμένων προϊόντων με τρωκτικοκτόνα, μας επιτρέπει να χρησιμοποιήσουμε πολύ καλύτερα ασφαλή δοχεία δολωμάτων, τα οποία σπάνια προκαλούν νεοφοβική αντίδραση.
Επιπλέον, τα ποντίκια τρέφονται ακανόνιστα και σποραδικά, αφού μετακινούνται γρήγορα ανάμεσα σε 20 ή περισσότερα διαφορετικά σημεία λήψης τροφής κάθε νύχτα και σε κάθε σημείο καταναλώνουν μικρές μόνο ποσότητες φαγητού.
Αυτή η μέθοδος είναι εξίσου αποτελεσματική με τη νεοφοβία των αρουραίων ώστε να διασφαλίζουν ότι δεν θα καταναλώσουν μεγάλες ποσότητες από οποιαδήποτε τροφή προτού τη θεωρήσουν ασφαλή.
Η επιτυχία της καταπολέμησης των ποντικιών με τρωκτικοκτόνα εξαρτάται περισσότερο από το εάν το δόλωμα θα καταφέρει να κάνει το ζώο να συνεχίσει να τρέφεται παρά από το εάν το ποντίκι θα ξεπεράσει οποιαδήποτε αρχική επιφυλακτικότητα.